چکیده معاهده تجارت اسلحه پس از مدت‌ها بحث و رایزنی در سطح بین‌المللی، در فرودین ماه سال ۱۳۹۲ به تصویب مجمع عمومی سازمان ملل متحد رسید و سرانجام با ارائه پنجاهمین سند تصویب در مهرماه ۱۳۹۳، از تاریخ سوم دی‌ماه ۱۳۹۳ (۲۴ دسامبر ۲۰۱۴) لازم‌الاجرا ‌شد؛ معاهده‌ای بحث برانگیز که نه‌تنها قبل از انعقاد و در طول مذاکرات منجر به تصویب نهایی آن، مواضع متفاوت دولت‌ها و توجه محافل حقوقی را به خود معطوف کرده بود، بلکه پس از تصویب نهایی و لازم‌الاجرا شدن نیز همچنان موضوع بحث و گفتگو در محافل علمی و سیاسی است. اگر پیش از انعقاد معاهده، پرسش اصلی در اذهان جهانیان، امکان نیل به یک توافق جهانی در مورد تجارت بین‌المللی اسلحه بود، امروز این سؤال مطرح است که آیا این معاهده، با وجود برخی نواقص، می‌تواند در بوته عمل کارساز باشد و هدف و موضوع خود را محقق کند. از آن‌جا که ارائه شمای کلی از پیچیدگی‌ها و تحولات ناظر بر این مسأله، ارزیابی دقیق‌تر از دستاوردهای محتمل این سند را ممکن می‌سازد، مقاله حاضر، نخست ترتیبات و مقررات بین‌المللی مربوط به تجارت سلاح و مهمات قبل از انعقاد معاهده تجارت اسلحه را مورد بررسی قرار داده و آنگاه نگاهی از درون به نقاط ضعف و قوت معاهده ۲۰۱۳ دارد تا مطالعه‌ای تطبیقی بین مفاد این معاهده و مقررات عام حقوق بین‌الملل به دست دهد.   * نویسنده مسؤول مقاله:                                                         Email: pouria.askary@gmail.com

واژه‌های کلیدی: واژگان کلیدی: حقوق بین‌الملل، معاهده تجارت اسلحه، حقوق بین‌الملل بشردوستانه، حقوق بشر، تجارت مسؤولانه سلاح، قطعات تسلیحات و مهمات

متن کامل [PDF 755 kb]   (4258 دریافت)