دوره 27، شماره 1 - ( 1402 )                   جلد 27 شماره 1 صفحات 104-81 | برگشت به فهرست نسخه ها

‎ 20.1001.1.22516751.1402.27.1.5.4

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sheykhvand M, Kordalivand R, Minaei B, ashoori M, Mahdavi Sabet M A. A Comparative Study of the Facilitator Application of Artificial Intelligence in Criminal Prosecution; Capacities and Challenges. CLR 2023; 27 (1) :81-104
URL: http://clr.modares.ac.ir/article-20-67385-fa.html
شیخوند محمد صادق، کرد علیوند روح الدین، مینایی بهروز، آشوری محمد، مهدوی ثابت محمدعلی. مطالعه تطبیقی کاربرد تسهیل کننده هوش مصنوعی در امر تعقیب کیفری؛ ظرفیت‌ها و چالش‌ها. پژوهش‌های حقوق تطبیقی. 1402; 27 (1) :81-104

URL: http://clr.modares.ac.ir/article-20-67385-fa.html

مطالعه تطبیقی کاربرد تسهیل کننده هوش مصنوعی در امر تعقیب کیفری؛ ظرفیت‌ها و چالش‌ها
محمد صادق شیخوند1 ، روح الدین کرد علیوند 2، بهروز مینایی3 ، محمد آشوری4 ، محمدعلی مهدوی ثابت5
1- دانشجوی دکتری،گروه حقوق کیفری و جرم شناسی،دانشکده حقوق،الهیات و علوم سیاسی،واحد علوم وتحقیقات،دانشگاه آزاد اسلامی،تهران،ایران
2- استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران ، r.kordalivand@modares.ac.ir
3- دانشیار گروه مهندسی، دانشکده مهندسی کامپیوتر، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران
4- استاد گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
5- استادیار گروه حقوق کیفری و جرم شناسی، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
چکیده:   (2897 مشاهده)
در روزگار کنونی، کاربرد فناوری‌های مربوط‌ به هوش مصنوعی در علوم جنایی حقوق محور، جایگاه ‌قابل‌توجهی پیدا نموده است. در عرصۀ حقوق کیفری ماهوی، مباحثی هم‌چون تعیین مسئولیت کیفری در اثر جرایم ناشی از عملکرد ربات‌ها یا خودروهای خودران جزء جذاب‌ترین و البته پرمناقشه‌ترین مباحث این رشته ‌می‌باشد. در عرصۀ حقوق کیفری شکلی نیز استفاده از این فناوری در مراحل پنج‌گانه رسیدگی‌های کیفری محل گفت‌وگو و البته تردیدهای بسیار است. پرسش اصلی تحقیق پیش‌ رو آن است که آیا فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی در امر کشف و تعقیب کیفری قابلیت اعمال دارد یا خیر و در فرض اعمال چه چالش‌هایی پیش روی آن است؟ نتایج پژوهش حاضر حکایت از آن دارد که فناوری‌های مرتبط با هوش مصنوعی امروزه در بسیاری از کشورها متناسب با اقتضائات مراحل مختلف دادرسی کیفری و با در نظر گرفتن اقتضائات هر جرم، به نقش آفرینی می‌پردازد. ازحیث کشف و تعقیب جرم، انواع ابزارهای پلیسی پیش‌بینی زمان و مکان جرم و فناوری‌های مربوط به تشخیص چهره (FRT)  با هدف تسهیل اقدامات پلیسی و حرکت از پلیس "واکنشی" به پلیس "پیش‌گیرانه" در بسیاری از نقاط اروپا و ایالات متحده توسعه یافته و مستقر شده‌اند. آن‌چه باعث ‌می‌شود در عرصه حقوق کیفری شکلی به‌طور کلی و در مرحله کشف و تعقیب جرم به‌طور خاص قدم‌ها با آهستگی بیشتری به سمت گسترش استفاده از این فناوری برداشته شود وجود چالش‌هایی هم‌چون نقض حریم خصوصی و آزادی شهروندان، نقض فرض برائت و خطر نظا‌می‌شدن عدالت کیفری ‌می‌باشد. نویسندگان معتقدند استفاده از فناوری هوش مصنوعی در عرصۀ کشف و تعقیب جرایم مفید و ضروری و در راستای مقابلۀ حداکثری با پدیدۀ بزهکاری ‌می‌باشد، اما، در این‌خصوص نباید دچار شیفتگی شویم، استفاده از این فناوری در مراحل مهم کشف و تعقیب جرایم تا اندازه‌ای قابل‌توصیه ‌می‌باشد که با اصول راهبردی حاکم بر دادرسی کیفری و هم‌چنین حقوق و آزادی‌های افراد در تعارض نباشد. در این‌رابطه، تنظیم‌گری و وضع قوانین خاص می‌تواند تا اندازه‌ای از دغدغه‌های پیش‌رو بکاهد. به‌همین دلیل است که ضرورت تنظیم‌گری هوش مصنوعی به شکل گسترده ای مخصوصاً در منطقه اروپا در حال بحث و بررسی ‌می‌باشد. در این رابطه نیز گزارش‌ها و رهنمودهای راهبردی پیش‌بینی و منتشر گردیده است.
 
واژه‌های کلیدی: الگوریتم، تنظیم‌گری، حقوق کیفری شکلی، علوم جنایی حقوقی، کشف و تعقیب جرم، هوش مصنوعی
متن کامل [PDF 1416 kb]   (2377 دریافت)    
نوع مقاله: پژوهشی اصیل | موضوع مقاله: حقوق کیفری و جرم‌شناسی
دریافت: 1401/11/19 | پذیرش: 1402/2/26 | انتشار: 1402/4/14
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.