مدرس مدعو دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری ، تهران ، ایران
چکیده: (12092 مشاهده)
چکیده رابطه حقوق رقابت و حقوق مالکیت فکری از جهات مختلف در خور توجه است. در خصوص اینکه بین این دو رشته از حقوق تعارض یا تعامل وجود دارد سخن بسیار است. برخی بر این باورند که مقررات حاکم بر این دو حوزه در تعارضند؛ زیرا آن یکی به منظور جلوگیری از ایجاد انحصار تأسیس شده و بر رفتار بنگاه اقتصادی نظارت دارد تا رقابت در بازار مخدوش نشود و این یکی در پی حمایت از حقوق انحصاری حاصل از داراییهای فکری است. عدهای دیگر بر این باورند که بین این دو تعارضی وجود ندارد؛ ولی آنچه اختلافانگیز مینماید مبنای استدلال و توجیه نظر اخیر است؛ زیرا عدهای با توجه به خصوصیات حقوق رقابت، آن را مسلط بر حقوق مالکیت فکری میدانند، حال آنکه عدهای دیگر به تعامل بین این دو عقیده دارند. بر فرض پذیرش نظریه تعامل یا تبعیت مالکیت فکری از حقوق رقابت، چند سؤال اساسی مطرح است که باید برای هریک از آنها پاسخ مناسبی یافت: اینکه سلطه حقوق رقابت بر حقوق مالکیت فکری چه تأثیری بر قواعد عمومی قراردادها و اصول حاکم، نظیر اصل حاکمیت اراده و آزادی قراردادی دارد؛ آیا قواعد عمومی قراردادها نیز تابع حقوق یادشده است یا خیر؛ در هر حال آیا «تعامل» بین دو رشته حقوق مالکیت فکری و حقوق رقابت، «تبانی» علیه اصول یادشده تلقی میشود؛ و در صورتی که حفظ رقابت ایجاب کند آیا میتوان مالک حق انحصاری را به انتقال حق یا موافقت به استفاده سایرین از آن اجبار کرد؟ در این مجال ما در پی اثبات این فرض هستیم که اصل حاکمیت اراده در مقابله با حقوق رقابت منعطف است. میزان این تأثیرپذیری در نظریه «امکانات اساسی» مشهود و قابل توجیه است.
* نویسنده مسؤول مقاله: Email: rkhoshnodi@yahoo.com
دریافت: 1393/7/6 | پذیرش: 1393/9/19 | انتشار: 1393/9/30