1- دانشیارگروه حقوق خصوصی، دانشگاه قم، قم، ایران
2- دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه قم، قم، ایران
چکیده: (9475 مشاهده)
شناختن مبنای هر نوع مسؤولیتی در اِعمال صحیح قواعد آن نوع از مسؤولیت لازم است. اجرای صحیح قواعد مسؤولیت مدنی ناشی از نقض حقوق رقابت نیز، مستلزم شناخت مبنای این مسؤولیت است؛ بهویژه آنکه تحلیل این مسؤولیت نسبت به بسیاری از حوزههای ضمان قهری، سابقهی کمتری در ادبیات حقوقی ایران و اتحادیهی اروپایی دارد. حقوق اتحادیهی اروپایی به عنوان یکی از نظامهای پیشروی حقوق رقابت، در پذیرش مسؤولیت مدنی رقابتی چالشبرانگیز بود. تضارب عقاید در رویهی قضایی این اتحادیه، دستورالعمل خسارات ناشی از نقض حقوق رقابت مصوب 2014 را از جهت قاعدهگذاری پویاتر نموده است. در این پژوهش، نظام حقوقی اتحادیهی اروپایی به جهت شباهتهای قاعدهگذاری با حقوق ایران و تدقیق مؤلفان و دادرسان دادگاه اتحادیهی اروپایی در این حوزه، مورد تطبیق واقع شده است. دیر زمانی است که در تحلیل مسؤولیت مدنی از مبنای تقصیر بهره بردهایم. در حقوق اتحادیهی اروپایی، مبنای مسؤولیت بدون تقصیر با نتیجهی مسؤولیت محض، در مسؤولیت مدنی ناشی از رویههای ضد رقابتی پذیرفته شده است، اما در حقوق ایران، پذیرش این مبنا و نظریهی تقصیر، به عنوان مبنای واحد مورد قبول، دشوار است.
علاوه بر مبانی مرسوم، دو مبنای بازدارندگی و عدالت توزیعی به عنوان مبانی نویی که تحلیل اقتصادی حقوق در قرن حاضر در حوزهی مسؤولیت مدنی ناشی از رویههای ضد رقابتی به آنها پرداخته است، نیز به عنوان مبانی پیامدگرا، در این دو نظام حقوقی، مورد تحلیل واقعشدهاند.
دریافت: 1395/4/8 | پذیرش: 1395/11/3 | انتشار: 1395/12/1