حال شدن دین مسؤولان اسناد تجاری در اثر ورشکستگی برخی مسؤولان در حقوق ایران و آمریکا
نویسندگان
1
، 1. استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2
2. دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
3
3. دکتری حقوق خصوصی از دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
چکیده
طبق ماده 421 قانون تجارت ایران با صدور حکم ورشکستگی، دیون تاجر ورشکسته حال میشود. این حکم، اسناد تجاری را نیز در بر میگیرد. علاوه بر این، قانونگذار در ماده 422 ق.ت. این حکم را به سایر مسؤولان اسناد تجاری نیز تسری داده است. هدف قانونگذار از وضع این حکم که در برخورد مقررات اسناد تجاری با مقررات ورشکستگی است، اعتباربخشی به اسناد تجاری است. اما این حکم، خلاف اصل است؛ زیرا به تعهد مسؤول سند افزوده شده است، چرا که وی تعهد کرده وجه سند را در موعد آن و در صورت عدم پرداخت مسؤول اصلی سند پرداخت کند.
سؤال اصلی مقاله این است که حدود ماده 422 قانون تجارت چیست؟ در پاسخ میتوان گفت: الف) ورشکستگی مسؤولان اصلی اسناد تجاری باعث حال شدن دین ضامن سند تجاری نمیشود؛ ب) ورشکستگی ظهرنویس باعث حال شدن دین سایر مسؤولان سند تجاری نخواهد شد؛ و ج) ماده فوق شامل سفته و برات میشود و با توجه به استثنایی بودن این ماده نمیتوان آن را به چک تعمیم داد.
در حقوق آمریکا به حال شدن دین مسؤولان اسناد تجاری در اثر ورشکستگی مسؤول اولیه، اشاره ای نشده است؛ اما با برائت مسؤول اولیه در جریان ورشکستگی، مسؤولیت بر عهده ظهرنویسی قرار میگیرد که سند را از وی دریافت کرده است.
طبق ماده 421 قانون تجارت ایران با صدور حکم ورشکستگی، دیون تاجر ورشکسته حال میشود. این حکم، اسناد تجاری را نیز در بر میگیرد. علاوه بر این، قانونگذار در ماده 422 ق.ت. این حکم را به سایر مسؤولان اسناد تجاری نیز تسری داده است. هدف قانونگذار از وضع این حکم که در برخورد مقررات اسناد تجاری با مقررات ورشکستگی است، اعتباربخشی به اسناد تجاری است. اما این حکم، خلاف اصل است؛ زیرا به تعهد مسؤول سند افزوده شده است، چرا که وی تعهد کرده وجه سند را در موعد آن و در صورت عدم پرداخت مسؤول اصلی سند پرداخت کند.
سؤال اصلی مقاله این است که حدود ماده 422 قانون تجارت چیست؟ در پاسخ میتوان گفت: الف) ورشکستگی مسؤولان اصلی اسناد تجاری باعث حال شدن دین ضامن سند تجاری نمیشود؛ ب) ورشکستگی ظهرنویس باعث حال شدن دین سایر مسؤولان سند تجاری نخواهد شد؛ و ج) ماده فوق شامل سفته و برات میشود و با توجه به استثنایی بودن این ماده نمیتوان آن را به چک تعمیم داد.
در حقوق آمریکا به حال شدن دین مسؤولان اسناد تجاری در اثر ورشکستگی مسؤول اولیه، اشاره ای نشده است؛ اما با برائت مسؤول اولیه در جریان ورشکستگی، مسؤولیت بر عهده ظهرنویسی قرار میگیرد که سند را از وی دریافت کرده است.
کلیدواژه‌ها
