جایگاه «تعویق صدور حکم» در حقوق ایران با رویکردی تطبیقی به قوانین فرانسه، انگلستان و آلمان

نویسندگان
1 استادیار دانشکده حقوق دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 دانشجوی دکتری حقوق جزا و جرم‌شناسی، دانشگاه عدالت، تهران، ایران
چکیده
یکی از جلوه‌های سیاست جنایی مشارکتی و دخالت دادن نهادهای اجتماعی در کنترل جرم، ضمانت‌اجراهای اجتما‌ع‌محور هستند و از جمله آن‌ها نهاد تعویق صدور حکم است. در این نهاد، دادگاه اختیار دارد تا در صورت احراز مجرمیت مرتکب، در راستای اصل شخصی کردن مجازات، محکومیت را برای مدتی معین به تأخیر بیندازد. سرانجام این قرار، به اقناع دادگاه بر موفقیت یا عدم موفقیت مرتکب پس از ارزیابی میزان تبعیت از الزامات قانونی بستگی دارد که حسب مورد می‌تواند معافیت از مجازات ویا حکم آن باشد. با بررسی مقررات این نهاد در ایران و مقایسه آن با قوانین کشورهای دیگر، شباهت‌ها و تفاوت‌هایی مشاهده می‌شود که این مقاله به مطالعه تطبیقی آن با قوانین فرانسه، انگلستان و آلمان می‌پردازد. روح حاکم بر تمام این مقررات، توجه توأم به دو کارکرد اصلاح و بازسازگاری بزهکار و جبران خسارت بزه‌دیده در جرائم کم اهمیت است که می‌تواند آثار مثبتی به همراه داشته باشد. در وضعیت کنونی این نهاد در ایران، ابهاماتی از جهت ماهوی و شکلی و نیز لزوم ایجاد بسترهای اجرایی و امکانات مالی‌‌ـ‌آموزشی به نظر می‌آیند که رفع آ‌ن‌ها به منظور اجتناب از رویه‌های قضایی متهافت ضروری است.
کلیدواژه‌ها

[1]     پرادل، ژان، تاریخ اندیشه‌های کیفری، ترجمه علی‌حسین نجفی ابرندآبادی، چ5، تهران، سمت، 1390.
[2]    زراعت، عباس، حقوق جزای عمومی (تطبیق در قانون جزای فرانسه، لبنان، اردن و ایران)، تهران، فکرسازان، 1384.
[3]   Petersilia, joan; Probation and Parole: The Handbook of Crime & Punishment, edited by Michael Tonry, Oxford University Press, New York, 1998.
[4]   “Deferred Sentence Law & Legal Definition”; at: www. uslegal. com / legal / definition / home/ D / htm.
[5]   “Deferred Sentence”; at: www. uslegal. com /US Legal /Legal Definitions HomeD/ Deferred Sentence Law & Legal Definition.
[6]   Curzon, L. B; Dictionary of law, 6th edition, Longman: An imprint of person education, 2002.
 [7]  آشوری، محمد، جایگزین‌های مجازات زندان یا مجازات‌های بینابین، تهران، گرایش، 1382.
[8]   Bohlander, Michael, The German Criminal Code; volume 1, Oxford and Portland, Orgon, Hart Publishing, 2008.
[9] براری، وحید، تعویق صدور حکم، به آدرس اینترنتی:   
[10]  برهانی، محسن، نادری‌فر، مریم، «تعزیرات منصوص شرعی؛ مفهوم و مصادیق قانونی»، پژوهش حقوق کیفری، سال سوم، شماره دهم، بهار 1394.
[11]  گودرزی بروجردی، محمد رضا و مقدادی، لیلا، ترجمه قانون مجازات فرانسه (برای معاونت حقوقی و توسعه قضایی قوه قضاییه - مرکز مطالعات توسعه قضایی)، تهران، سلسبیل، 1386.
[12]  نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین، مباحثی در علوم جنایی (مجموعه‌ تقریرات)، به کوشش شهرام ابراهیمی، ویراست6، تهران، دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، 1390.
[13] Criminal Justice Act 2003 (c. 44), London, Published by TSO (The Stationery Office) Shops.
[14]  ﻟﻮﺗﺮﻣﯽ، ﻟﻮراﻧﺲ و ﮐُﻠﺐ، ﭘﺎﺗﺮﯾﮏ، بایسته‌های حقوق کیفری عمومی فرانسه، ترجمه محمود روح الامینی، تهران، میزان، 1387.
[15]  رایجیان اصلی، مهرداد، بزه‌دیده‌شناسی، تحولات بزه‌دیده شناسی، ج1، تهران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های حقوقی شهر دانش، 1390.
[16]  ______________، بزه‌دیده‌شناسی حمایتی، چ2، تهران، مؤسسه انتشارات دادگستر، 1390.
[17]  رضایی، غلامحسین، راهبردهای تعلیق و تعویق در فرایند کیفری، تهران، میزان، 1389.
[18] Sentencing Guidelines Council, New Sentences: Criminal Justice Act 2003, at: http://sentencingcouncil. judiciary. gov. uk/docs/web_new_ sentences guideline1 . pdf, 2004.
[19] Bryan, Robert and Lydia Waine, “Deferring the Day of Reckoning”; at: http//: www. onepaper. co. uk/N6_Deferment%20Article. pdf, 2012.
[20]  اداره کل امور حقوقی و تدوین قوانین قوه قضاییه، نظریات مشورتی قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، مندرج در پایگاه اطلاع رسانی اینترنتی:
www. edarehoquqi. ir