مسؤولیت بین المللی دولتها ناشی از تخریب محیط زیست در مخاصمات مسلحانه بینالمللی (مطالعه تطبیقی حقوق بین الملل محیط زیست و حقوق بین الملل کیفری)
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
1
استاد تمام دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
2
دانشجوی دکتری حقوق بین الملل عمومی پردیس البرز، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
مخاصمات مسلحانه به هر عنوان و در هر کجای این کره خاکی که روی دهد، پیامدهای گونا‌گونی درپی دارد که یکی از عمده‌ترین آنها، تخریب و ایراد صدمه به محیط زیست است که در راستای صیانت از محیط زیست در مخاصمات مسلحانه بینالمللی، قواعدی برای حمایت از محیط زیست در حوزههای مختلف حقوق بینالملل تدوین شده و اصول و قواعد مسؤولیت بینالمللی دولتها ناشی از تخریب محیط زیست در مخاصمات و الزام آنها به جبران خسارات وارده تبیین شده است. این حوزهها در حال حاضر بهطور کلی تابع قواعد کلی مسؤولیت بینالمللی در حقوق بینالملل عمومی هستند که با توجه به پیشرفت چشمگیر حقوق بینالملل محیط زیست و حقوق بینالملل کیفری در دهههای اخیر تدوین قواعد مسؤولیت بینالمللی خاص در جهت حفاظت از محیط زیست در مخاصمات مسلحانه بینالمللی لازم و ضروری است. در این مقاله تلاش شده با تحلیل قواعد حاکم بر حقوق بینالملل محیط زیست و حقوق بینالملل کیفری، حدود و آثار مسؤولیت دولتها ناشی از نقض مذکور بررسی شود. شناسایی چالش‌ها و پیچیدگیهای مرتبط با تعیین مسؤولیت بینالمللی دولتها در این رابطه از دیگر دستاوردهای این پژوهش است.
کلیدواژه‌ها
[1] بختیاری اصل، فریبرز، حفاظت از محیط زیست در مخاصمات مسلحانه، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، تهران، چاپ اول، ۱۳۷۶.
[2] Hylan, Heval, Protection of the Environment as a Result of the Use of Chemical Weapons : Analysis
of the Relevant Law. Available at: www.kurdistanica.com/halabja/en/articles/article-009.pdf..2012
[3] ویس. ادیت براون، حفاظت از محیط زیست و حقوق نسل های آینده در پرشورای مشورتی دیوان بین المللی دادگستری، ترجمه نادر ساعده سال پانزدهم، شماره 3، ۱۳۸۰.
Grammes Weight. 400 Under [4] Declaration Renouncing the Use, in Time of War, of Explosive Projectiles Petersburg, at: Available at : htpp://www.cicr.org/ihl.nsf/WcbPrint/130-full.openndocument.
[5] کنعانی، محمد طاهر، هاجر سیاه رستمی و کتایون حسین نژاد، حقوق بین الملل بشر دوستانه ناظر بر حمایت از افراد در درگیری های مسلحانه (مجموعه اسناد ژنو)، انتشارات دالاهو تهران، چاپ دوم، ۱۳۸۵
[6] United Nations Environment Programme, Training Manual on International Environmental Law Available at http://www.unep.org.
[7] Barnidge, Robert P., The Due Diligence Principle Under International Law international community law review.no 8.2006.pp.1-42 at2.
[8] Cassese antonio, international criminal law, 2nd edn, oxford/new york/auckland etc 2008.
[9] Dixon. rodney, Article 7 para. 1 chapeau, Crimes Against Humanity, in: Triflixrer Otto (ed), Commentary on the Rome Statute of the International Criminal Court- Observers’ Notes, 2 edn, Munich 2008.
Birnie.Boyle .international law and Environment.oxford.2003. [10]
[11] Dinstein.Yoram.the conduct of hostilities uder the law of international armed conflict.cambridge university press.2005.
[12] Ferrey. steven .Environmental law second edition.aspen law.and business.2001.
[13] دستمالچی، اصغر، دیوان کیفری بین المللی رویای شیرین و واقعیت تلخ در کتاب دیوان کیفری بین جمهوری اسلامی ایران به اهتمام استحاق الی حبیب، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، چاپ اول،۱۳۷۸.
[14] زمانی، سید قاسم ، جرم انگاری تخریب محیط زیست در حقوق بین الملل در کتاب حقوق محیط زیست ( نظریه ها و رویه ها) به اهتمام احمد علی علی محسن زاده ، نادر ساعد، علی سمیعی، انتشارات خرسندی ، چاپ اول ، 1388
[15] حسینی نژاد. حسینقلی، حقوق کیفری بین الملل، نشر میزان ، .چاپ اول، 1373.
[16] پیش نویس قانون جرائم علیه صلح و امنیت بشری 19 ژوئیه 1991 .مجله حقوقی ، شماره ۱۸ و ۱۹. ۷۴, ۱۳۷۳، ص ۴۷۱.
[17] زمانی، سید قاسم ، توسعه مسئولیت بین المللی در پرتو حقوق بین الملل محیط زیست ، مجله پژوهش های حقوقی ، سال اول ، شماره 1 ، 1381.
[18] کامینگا، منوتی ، اعمال صلاحیت جهانی در رابطه با جرائم سنگین حقوق بشری، ترجمه محمد جواد شریعت باقری ، مجله حقوقی، شماره ۲۸، 1382 .
[19] Kurt Dorman, Elements of War Crimes under the Rome statute of international criminal court, sources and commentary, ICRC,2003.
[20] دیهیم، علیرضا، درآمدی بر حقوق کیفری بین المللی، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، چاپ اول، ۱۳۸۰.
[21] Falk, Richard A, Environmental Disruption by Military Means and aernational law, in Environmental warfare: A Technical, legal and policy Appraisal,1984.
[22] Schmitt. Michael N., Green war: An Assessment of the Environmental law of interational Armed conflict.22. YILJ.1997
[23] عبدالهی ، محسن، چالشهای مسئولیت کیفری دولت از منظر کمیسیون حقوق بین المللی، مجله پژوهشهای حقوقی، سال دوم، شماره 33، ۱۳۸۲.
[24] دوپوی ، پیر ماری، قواعد بنیادین حقوق بین المللی کیفری و قواعد آمره ، ترجمه سیدعلی هنجنی، مجله حقوقی، شماره ۳۲، ۱۳۸۴.
[25] Marcos A.orcllna. Criminal punishment for Environmental Damage: Individual and state Responsibility at a cross road, 17. gro.Int.Lenvtl.L.Review.2005
[26] زمانی، سید قاسم، استقرار دیوان کیفری بین المللی، بیم ها و امیدها، مجله پژوهشهای حقوقی، سال اول ، شماره 2 ، 1381 .
[27] Mark A. Drumbl, international Human Rights, international Humanitarian law and Environmental security can the interntional criminal court Bridge the Gap ?. -1. in http://www.nislaw, Nova, cdu/student 2009.
[28] Mark, Drambl, Waging war Against the world: the Need to move from comes to Encironmental crimes,22 forham.int.L.L.J.1998.
[2] Hylan, Heval, Protection of the Environment as a Result of the Use of Chemical Weapons : Analysis
of the Relevant Law. Available at: www.kurdistanica.com/halabja/en/articles/article-009.pdf..2012
[3] ویس. ادیت براون، حفاظت از محیط زیست و حقوق نسل های آینده در پرشورای مشورتی دیوان بین المللی دادگستری، ترجمه نادر ساعده سال پانزدهم، شماره 3، ۱۳۸۰.
Grammes Weight. 400 Under [4] Declaration Renouncing the Use, in Time of War, of Explosive Projectiles Petersburg, at: Available at : htpp://www.cicr.org/ihl.nsf/WcbPrint/130-full.openndocument.
[5] کنعانی، محمد طاهر، هاجر سیاه رستمی و کتایون حسین نژاد، حقوق بین الملل بشر دوستانه ناظر بر حمایت از افراد در درگیری های مسلحانه (مجموعه اسناد ژنو)، انتشارات دالاهو تهران، چاپ دوم، ۱۳۸۵
[6] United Nations Environment Programme, Training Manual on International Environmental Law Available at http://www.unep.org.
[7] Barnidge, Robert P., The Due Diligence Principle Under International Law international community law review.no 8.2006.pp.1-42 at2.
[8] Cassese antonio, international criminal law, 2nd edn, oxford/new york/auckland etc 2008.
[9] Dixon. rodney, Article 7 para. 1 chapeau, Crimes Against Humanity, in: Triflixrer Otto (ed), Commentary on the Rome Statute of the International Criminal Court- Observers’ Notes, 2 edn, Munich 2008.
Birnie.Boyle .international law and Environment.oxford.2003. [10]
[11] Dinstein.Yoram.the conduct of hostilities uder the law of international armed conflict.cambridge university press.2005.
[12] Ferrey. steven .Environmental law second edition.aspen law.and business.2001.
[13] دستمالچی، اصغر، دیوان کیفری بین المللی رویای شیرین و واقعیت تلخ در کتاب دیوان کیفری بین جمهوری اسلامی ایران به اهتمام استحاق الی حبیب، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، چاپ اول،۱۳۷۸.
[14] زمانی، سید قاسم ، جرم انگاری تخریب محیط زیست در حقوق بین الملل در کتاب حقوق محیط زیست ( نظریه ها و رویه ها) به اهتمام احمد علی علی محسن زاده ، نادر ساعد، علی سمیعی، انتشارات خرسندی ، چاپ اول ، 1388
[15] حسینی نژاد. حسینقلی، حقوق کیفری بین الملل، نشر میزان ، .چاپ اول، 1373.
[16] پیش نویس قانون جرائم علیه صلح و امنیت بشری 19 ژوئیه 1991 .مجله حقوقی ، شماره ۱۸ و ۱۹. ۷۴, ۱۳۷۳، ص ۴۷۱.
[17] زمانی، سید قاسم ، توسعه مسئولیت بین المللی در پرتو حقوق بین الملل محیط زیست ، مجله پژوهش های حقوقی ، سال اول ، شماره 1 ، 1381.
[18] کامینگا، منوتی ، اعمال صلاحیت جهانی در رابطه با جرائم سنگین حقوق بشری، ترجمه محمد جواد شریعت باقری ، مجله حقوقی، شماره ۲۸، 1382 .
[19] Kurt Dorman, Elements of War Crimes under the Rome statute of international criminal court, sources and commentary, ICRC,2003.
[20] دیهیم، علیرضا، درآمدی بر حقوق کیفری بین المللی، دفتر مطالعات سیاسی و بین المللی، چاپ اول، ۱۳۸۰.
[21] Falk, Richard A, Environmental Disruption by Military Means and aernational law, in Environmental warfare: A Technical, legal and policy Appraisal,1984.
[22] Schmitt. Michael N., Green war: An Assessment of the Environmental law of interational Armed conflict.22. YILJ.1997
[23] عبدالهی ، محسن، چالشهای مسئولیت کیفری دولت از منظر کمیسیون حقوق بین المللی، مجله پژوهشهای حقوقی، سال دوم، شماره 33، ۱۳۸۲.
[24] دوپوی ، پیر ماری، قواعد بنیادین حقوق بین المللی کیفری و قواعد آمره ، ترجمه سیدعلی هنجنی، مجله حقوقی، شماره ۳۲، ۱۳۸۴.
[25] Marcos A.orcllna. Criminal punishment for Environmental Damage: Individual and state Responsibility at a cross road, 17. gro.Int.Lenvtl.L.Review.2005
[26] زمانی، سید قاسم، استقرار دیوان کیفری بین المللی، بیم ها و امیدها، مجله پژوهشهای حقوقی، سال اول ، شماره 2 ، 1381 .
[27] Mark A. Drumbl, international Human Rights, international Humanitarian law and Environmental security can the interntional criminal court Bridge the Gap ?. -1. in http://www.nislaw, Nova, cdu/student 2009.
[28] Mark, Drambl, Waging war Against the world: the Need to move from comes to Encironmental crimes,22 forham.int.L.L.J.1998.
