بررسی فرآیند حل و فصل (گزیر) در برخورد با بانک متوقف در حقوق آمریکا و امکان‌سنجی آن در حقوق ایران
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
1
استاد گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2
دکتری تخصصی فقه و حقوق خصوصی دانشگاه شهید مطهری، تهران، ایران
چکیده
در بیشتر نظامهای حقوقی دنیا سعی شده است با توجه به نقش بانکها در اقتصاد کشور و تفاوتهایی که با سایر شرکتهای تجاری دارند، مقررات خاصی برای ورشکستگی آنها در نظر بگیرند. در ایالات متحده آمریکا، نظام حقوقی حاکم بر ورشکستگی بانکها به «Resolution Regime» معروف است که در ایران «حل و فصل یا گزیر» ترجمه شده است. مهمترین اهداف این نظام عبارتند از پیشگیری از اختلالهای زنجیرهای در نظام مالی کشور، ادامه یافتن خدمات کلیدی بانکها و عدم تحمیل عواقب ورشکستگی این بنگاهها بر دولت و مؤدیان مالیاتی.
در حقوق ایران نظام ورشکستگی بانکها به طور کامل از نظام ورشکستگی شرکتها جدا نیست و در صورتی که بانکی ورشکست شود، مقررات پولی و بانکی خاص محسوب میشوند و مقررات قانون تجارت در زمینه ورشکستگی مقررات عام محسوب میشوند.
مسلم است که با توجه به اهمیت بانکها در کشور، این مقررات برای ورشکستگی بانکها به هیچ عنوان کافی نیست و باید همسو با سایر کشورهای پیشرفته، نظامی خاص برای حل و فصل ورشکستگی بانکها ارائه شود؛ نظامی که ضمن هماهنگی با موازین فقه امامیه، در آن تصفیه تنها راه حل رویارویی با بانکهای ورشکسته نباشد که امری بسیار پر هزینه و زمانبر است و تهدیدی برای ثبات نظام مالی محسوب میشود.
در حقوق ایران نظام ورشکستگی بانکها به طور کامل از نظام ورشکستگی شرکتها جدا نیست و در صورتی که بانکی ورشکست شود، مقررات پولی و بانکی خاص محسوب میشوند و مقررات قانون تجارت در زمینه ورشکستگی مقررات عام محسوب میشوند.
مسلم است که با توجه به اهمیت بانکها در کشور، این مقررات برای ورشکستگی بانکها به هیچ عنوان کافی نیست و باید همسو با سایر کشورهای پیشرفته، نظامی خاص برای حل و فصل ورشکستگی بانکها ارائه شود؛ نظامی که ضمن هماهنگی با موازین فقه امامیه، در آن تصفیه تنها راه حل رویارویی با بانکهای ورشکسته نباشد که امری بسیار پر هزینه و زمانبر است و تهدیدی برای ثبات نظام مالی محسوب میشود.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
1. . شیروانی، خدیجه، بررسی نظام حقوقی حاکم بر ورشکستگی بانکها (مطالعه تطبیقی در حقوق آمریکا و ایران با تأکید بر موازین فقه امامیه)، رساله دوره دکتری، دانشگاه شهید مطهری، 1398.
2. صفایی، سید حسین، دوره مقدماتی حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج 2، چ 5، تهران، انتشارات میزان، 1386.
3. عیسائی تفرشی، محمد، مباحثی تحلیلی از حقوق شرکتهای تجاری، ج 1، چ 3، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 1396.
4. عیسائی تفرشی، محمد، مرتضی شهبازی نیا، خدیجه شیروانی، تمایزهای بانکها از شرکتهای تجاری و تأثیر این تمایزها بر ورشکستگی بانکها (مطالعه تطبیقی در حقوق آمریکا و ایران)، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره 23، شماره 2، تابستان 1398.
1. Ambrasas, Tomas, Bank Resolution Regime. Balancing Private and public Interests, A Comparative Analysis, Doctoral Dissertation, Vilnius, Basel, 2015.
2. Barth, James R, Apanard Prabha, and Phillip Swagel, Just How Big is the Too Big to Fail Problem? Milken Institute, March 2012.
3. Benston, George J, George G. Kaufman, “FDICIA after Five Years: A Review and Evaluation, Working Papers Series, Issues in Financial Regulation, WP-97-1. Federal Reserve Bank of Chicago. Chicago, IL. (July 1997). Accessible in: https://econpapers.repec.org/paper/fipfedhfi/wp-97-01.htm, Last seen: 2019-3-8.
4. Bliss, Robert R., Georg G. Kaufman, (2006), ‘A comparison of U.S. corporate and bank insolvency resolution, Economic Perspectives’, Federal Reserve bank of Chicago. Chicago.
5. Carpenter, David H. and M. Maureen Murphy, Congressional Research Service Report for Congress Financial Institution Insolvency: Federal Authority over Fannie Mae, Freddie Mac, and Depository Institutions, 5-6, n.19 (September 10, 2008).
6. Federal deposit insurance corporation, Financial Institution Employee's Guide to Deposit Insurance, Updated in 2016.
7. Kaufman, George G, Too Big Too Fail in Banking: What Does It Mean? LSE FINANCIAL MARKETS GROUP SPECIAL PAPER SERIES, SPECIAL PAPER 222, June 2013.
8. Office of Inspector General, The FDIC’s Progress in Implementing Systemic Resolution Authorities under the Dodd-Frank Act, Office of Audits and Evaluations. Report No. AUD-14-00, 2013.
9. Ragalevsky, Stanly V, Sarah J. Ricardi, Anatomy of a Bank Failure, Banking Law Journal, December 2009.
10. Wall, Larry D, David R. Peterson, The effect of Continental Illinois' failure on the financial performance of other banks, Journal of Monetary Economics, 26 (1), 1990.
11. Zhang, Jihong, (2016), A COMPARATIVE ANALYSIS OF APPLICATION OF BANK INSOLVENCY, Arizona Journal of International & Comparative Law, Vol. 33, No. 1.
12. https://www.fdic.gov/regulations/reform/resplans/.http://www.federalreserve.gov/bankinforeg/resolution-plans.htm, Last seen: 5/1/2019.
2. صفایی، سید حسین، دوره مقدماتی حقوق مدنی، قواعد عمومی قراردادها، ج 2، چ 5، تهران، انتشارات میزان، 1386.
3. عیسائی تفرشی، محمد، مباحثی تحلیلی از حقوق شرکتهای تجاری، ج 1، چ 3، تهران، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 1396.
4. عیسائی تفرشی، محمد، مرتضی شهبازی نیا، خدیجه شیروانی، تمایزهای بانکها از شرکتهای تجاری و تأثیر این تمایزها بر ورشکستگی بانکها (مطالعه تطبیقی در حقوق آمریکا و ایران)، پژوهش‌های حقوق تطبیقی، دوره 23، شماره 2، تابستان 1398.
1. Ambrasas, Tomas, Bank Resolution Regime. Balancing Private and public Interests, A Comparative Analysis, Doctoral Dissertation, Vilnius, Basel, 2015.
2. Barth, James R, Apanard Prabha, and Phillip Swagel, Just How Big is the Too Big to Fail Problem? Milken Institute, March 2012.
3. Benston, George J, George G. Kaufman, “FDICIA after Five Years: A Review and Evaluation, Working Papers Series, Issues in Financial Regulation, WP-97-1. Federal Reserve Bank of Chicago. Chicago, IL. (July 1997). Accessible in: https://econpapers.repec.org/paper/fipfedhfi/wp-97-01.htm, Last seen: 2019-3-8.
4. Bliss, Robert R., Georg G. Kaufman, (2006), ‘A comparison of U.S. corporate and bank insolvency resolution, Economic Perspectives’, Federal Reserve bank of Chicago. Chicago.
5. Carpenter, David H. and M. Maureen Murphy, Congressional Research Service Report for Congress Financial Institution Insolvency: Federal Authority over Fannie Mae, Freddie Mac, and Depository Institutions, 5-6, n.19 (September 10, 2008).
6. Federal deposit insurance corporation, Financial Institution Employee's Guide to Deposit Insurance, Updated in 2016.
7. Kaufman, George G, Too Big Too Fail in Banking: What Does It Mean? LSE FINANCIAL MARKETS GROUP SPECIAL PAPER SERIES, SPECIAL PAPER 222, June 2013.
8. Office of Inspector General, The FDIC’s Progress in Implementing Systemic Resolution Authorities under the Dodd-Frank Act, Office of Audits and Evaluations. Report No. AUD-14-00, 2013.
9. Ragalevsky, Stanly V, Sarah J. Ricardi, Anatomy of a Bank Failure, Banking Law Journal, December 2009.
10. Wall, Larry D, David R. Peterson, The effect of Continental Illinois' failure on the financial performance of other banks, Journal of Monetary Economics, 26 (1), 1990.
11. Zhang, Jihong, (2016), A COMPARATIVE ANALYSIS OF APPLICATION OF BANK INSOLVENCY, Arizona Journal of International & Comparative Law, Vol. 33, No. 1.
12. https://www.fdic.gov/regulations/reform/resplans/.http://www.federalreserve.gov/bankinforeg/resolution-plans.htm, Last seen: 5/1/2019.
