جایگاه «شرط شایستگی اعمال» در تأثیر تحریم های موضوعه از سوی کشورهای ثالث
نوع مقاله : پژوهشی اصیل
نویسندگان
1
دانشیار دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
2
استادیار گروه حقوق دانشگاه امام صادق(ع)، تهران، ایران
3
دانش آموخته دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران
چکیده
هرگاه دعوایی ناشی از تحریم‌های وضع‌شده توسط کشورثالث بین طرفین یک قرارداد به مرجع حل اختلاف ارجاع شود، مرجع رسیدگی‌کننده فقط در صورتی می‌تواند در چهارچوب «قواعد آمره برتر» این تحریمها را بر قرارداد و تعهدات طرفین اعمال کند که سه شرط مهم محقق باشد: «شایستگی اِعمال تحریم»، «رابطه نزدیک بین قرارداد ِمورد اختلاف وکشورِ واضعِ تحریم» و «تفوق حکمبه اثربخشی به تحریم بر نادیدهگرفتن تحریم». عدم تحقق هریک از این شروط مانع اعمال تحریم‌های وضع‌شده توسط کشور ثالث میگردد. این تحقیق به این پرسش پاسخ میدهد که «شرط شایستگی اعمال» در تحریم‌های وضع‌شده ازسوی کشورهایثالث و معیارهای مؤثردر احراز آن چیست؟ زمانی تحریم‌های وضع‌شده توسط کشور ثالث بهعنوان یک قاعده آمره برتر شایسته اعمال است که هدف و موضوع تحریم توجهبه آنرا ایجابکند. یعنی براساس استانداردهای کشورمقر(دررسیدگیهای دادگاهی) و استانداردهای قابل‌قبول ازنظر جامعه بینالمللی (در رسیدگیهای داوری) منافعِ تامین شونده به وسیله تحریمها باید «مشروع و شایسته حمایت» باشند، همچنین تحریم باید ابزاری «ضروری» و «متناسب» برای دستیابی به هدفش باشد.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
الف) فارسی
1- اسماعیل پور فداکار، شاهین، اجرای آرای داوری خارجی ابطال شده در کشور محل صدور، پایان نامۀ کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1385.
2- بهمئی، محمدعلی، جعفری، فیض الله، «رویۀ قضایی فرانسه و اجرای آرای داوری ابطال شده در محل صدور»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ویژه نامۀ شمارۀ 7، زمستان 1390.
3- جنیدی، لعیا، «مسأله اجرای آرای داوری ابطال شده»، فصلنامه حقوق، مجلۀ دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 38، شمارۀ 4، زمستان 1387.
4- کوفمن کوهلر، گبریل و سایرین، راهنمای شورای بین المللی داوری تجاری برای تفسیر پیمان 1958 نیویورک: کتابچۀ قضات، با همکاری دیوان دائمی داوری کاخ صلح، ترجمه: دکتر میر حسین عابدیان، رضا افتخار، لاهه (هلند): شورای بین المللی داوری تجاری (ایکا)، 2011.
5- شهبازی نیا، محمدرضا، عیسائی تفرشی، محمد، علمی، حسین، «مفهوم نظم عمومی در حقوق بین‌الملل خصوصی و جایگاه آن در داوری تجاری بینالمللی»، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، بهار 1392.
6- صفایی، سیدحسین، حقوق بین‌الملل و داوری‌های بینالمللی، چ ا، نشر میزان، 1375.
7- ظریف، محمدجواد و میرزائی، سعید، «تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران»، مجله سیاست خارجی، شماره 1، 1376.
8- فرخ سیری، منصور، «محدودیت های حقوقی شورای امنیت در اعمال تحریم‌های اقتصادی»، مجله حقوقی بین المللی، ش 39، پاییز و زمستان 1387.
9- گلشنی، عصمت، تأثیر تحریم‌های تجاری بر قراردادهای بازرگانی بین المللی، رساله دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، 1396.
10- نیکبخت، حمیدرضا، «محدودیت‌های اعمال قانون خارجی در تعارض قوانین»، مجله تحقیقات حقوقی، ش 44، 1385.
ب) خارجی
11- Swiss Private International Law Act- 1987
(قانون حقوق بین‌الملل خصوصی سوئیس (اِسپیلا))
12- Rome Convention -1980
(کنوانسیون رُم در خصوص قانون حاکم بر تعهداتِ قراردادی)
13- Rome I Regulation – 2008
(مقررۀ رُم یک - مقررۀ پارلمان و شورای اروپا در خصوص قانون حاکم بر تعهدات قراردادی)
14- United States Racketeer Influenced and Corruption Organization Act (RICO)- 1970
(قانون سازمان‌های فاسد و تحت نفوذ اخاذی معروف به قانون ریکو- مصوبِ آمریکا)
15- International Security and Development Cooperation Act- 1980
(قانون امنیت بینالمللی و توسعه همکاری- مصوب آمریکا)
16- Res. 1997//33, 21 July 1997
(قطعنامه شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد)
17- André Mazzoleni and Inter Surveillance Assistance SARL, C-165/98, 15 March 2001, ECR 2001 pp. 2189 et seq., RCDIP 2001 pp. 495 et seq.
(رای دیوان اروپایی دادگستری)
18- X SA& Y SA v. Z SA, Bundesgericht, 4P 119/1998, 13 November 1998, ASA Bull. 1999, pp. 529 et seq., p. 532.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
19- A.B. v. D. SA, 7 May 2004, DFT 130 III 620, c. 3.4.1.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
20- X SA v. A., 29 June 2010, DFT 136 III 392, c. 2.3.3.1.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
21- X. SA v. A., 29 June 2010, DFT 136 III 392, c. 2.3.3.1.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
22- Kieger v. Consorts X, RCDIP 1967, pp. 728 et seq., p. 729.
(رأی دیوان عالی فرانسه)
23- ICC Award, n. 6503, JDI 1990, pp. 1022 et seq.
24- ICC Award, n. 6294, JDI 1991, pp. 1050 et seq.
25- Institute de Droit International, Session of Basel, «The Autonomy of the Parties in International Contracts between Private Persons or Entities», 1991, http://www.idi-iil.org/app/uploads/2017/06/1991_bal_02_en.pdf.
26- Abedian Hossein, “Judicial review of arbitral awards in international arbitration – A case for an efficient system of judicial review”, Journal of International Arbitration Law, Published by Kluwer Law International, Netherlands, 2011.
27- Da Silveira, M. A., Trade Sanctions and International Sales- An Inquiry into International Arbitration and Commercial Litigation, Wolters Kluwer, 2014.
28- Barraclough, Andrew/ Waincymer, Jeff, (2005), “Mandatory Rules of Law in International Commercial Arbitration”, Melbourne Journal of International Law, 2005.
29- Blessing, Marc, “Choice of Substantive Law in International Arbitration”, Journal of International Arbitration, N. 14, p. 39 et seq., 1997/2.
30- Blessing, Marc, “Mandatory Rules of Law versus Party Autonomy in International Arbitration”, Journal of International Arbitration, N. 14, p. 23 et seq., 1997/4.
31- Blessing, Marc, “Impact of the Extraterritorial Application of Mandatory Rules of Law on International Contracts”, Swiss Commercial Law Series, edited by Nedim Peter Vogt, Vol. 9, Helbing & Lichtenhahn, 1999.
32- Brunner, Christoph, Force Majeure and hardship under general contract principles- Exemption for Non-Performance in International Arbitration Law, Wolters Kluwer, 2009.
33- Chukwumerije, Okezie, Choice of Law in International Commercial Arbitration, West-port: Quorum Books, 1994.
34- Dutoit, Bernard, Commentaire de la loi fédérale du 18 décembre 1987, 4éme éd., Bâle (Helbing & Lichtenhahn) 2005 et supplement 2011.
35- Gaillard, Emmanuel, "The Enforcement of Awards Set Aside in the Country of Origin", ICSID Review: Foreign Investment Law Journal, Vol. 14, 1999.
36- Gaillard, Emmanuel/Savage, John (ed.), Fouchard, Gaillard, Goldman on International Commercial Arbitration, Hague/Boston/London: Kluwer Law International, 1999.
37- Gharavi, Hamid G., The International Effectiveness of the Annulment of an Arbitral Award, Netherland (the Hague): Kluwer Law International, 2002.
38- Van Den Berg Albert Jan, "Enforcement of Annulled Awards?", ICC Bulletin, Vol. 9, No. 2, 1998.
39- Van Hecke, Georges, “The Effect of Economic Coercion on Private Relationships”, Revue belge de droit international (Rev. BDI), N. 18, p. 113 et seq., 1984.
40- Kern, Alexander, Economic Sanctions – Law and Public Policy, UK: Palgrave Macmillan, 2009.
41- Lazareff, Serge, “Mandatory Extraterritorial Applicational of National Law”, Arbitration International, 1995.
42- Mayer, Pierre, «Les Lois de police étrangéres», JDI (Journal du droit international), 1981.
43- Paulsson, Jan, "Enforcing Arbitral Awards notwithstanding a Local Standard Annulment (LSA)", ICC Bulletin, Vol. 9, No. 1, 1998.
44- Van Den Berg, Albert Jan, «Annulment of Award In International Arbitration», in: Richard B. Lillich & Charles N. Brower (eds.), International Arbitration in the 21st Century: Towards Judicialization and Uniformity?, New York: Twelfth Sokol Colloquium, Trasnational Publishers Inc., 1994 .
45- Van Den Berg, Albert Jan, "Enforcement of Annulled Awards?", ICC Bulletin, Vol. 9, No. 2, 1998.
46- Von Hoffmann, Bernd, «Internationally Mandatory Rules of Law before Arbitral Tribunals», in Böckstiegel (ed.), Acts of State and Arbitration, Köln: C. Heymann, 1997.
47- Voser, Nathalie, “Mandatory Rules of Law as a Limitation on the Law Applicable to International Commercial Arbitration”, American Review of International Arbitration, 1996.
48- Zoller, Elisabeth, Peacetime Unilateral Remedies: An Analysis of Counter measurs, Dobbs Ferry NY: Transnational Publishers, Inc, 1984.
1- اسماعیل پور فداکار، شاهین، اجرای آرای داوری خارجی ابطال شده در کشور محل صدور، پایان نامۀ کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشکدۀ حقوق دانشگاه شهید بهشتی، 1385.
2- بهمئی، محمدعلی، جعفری، فیض الله، «رویۀ قضایی فرانسه و اجرای آرای داوری ابطال شده در محل صدور»، مجلۀ تحقیقات حقوقی، ویژه نامۀ شمارۀ 7، زمستان 1390.
3- جنیدی، لعیا، «مسأله اجرای آرای داوری ابطال شده»، فصلنامه حقوق، مجلۀ دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، دورۀ 38، شمارۀ 4، زمستان 1387.
4- کوفمن کوهلر، گبریل و سایرین، راهنمای شورای بین المللی داوری تجاری برای تفسیر پیمان 1958 نیویورک: کتابچۀ قضات، با همکاری دیوان دائمی داوری کاخ صلح، ترجمه: دکتر میر حسین عابدیان، رضا افتخار، لاهه (هلند): شورای بین المللی داوری تجاری (ایکا)، 2011.
5- شهبازی نیا، محمدرضا، عیسائی تفرشی، محمد، علمی، حسین، «مفهوم نظم عمومی در حقوق بین‌الملل خصوصی و جایگاه آن در داوری تجاری بینالمللی»، فصلنامه حقوق دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران، بهار 1392.
6- صفایی، سیدحسین، حقوق بین‌الملل و داوری‌های بینالمللی، چ ا، نشر میزان، 1375.
7- ظریف، محمدجواد و میرزائی، سعید، «تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا علیه ایران»، مجله سیاست خارجی، شماره 1، 1376.
8- فرخ سیری، منصور، «محدودیت های حقوقی شورای امنیت در اعمال تحریم‌های اقتصادی»، مجله حقوقی بین المللی، ش 39، پاییز و زمستان 1387.
9- گلشنی، عصمت، تأثیر تحریم‌های تجاری بر قراردادهای بازرگانی بین المللی، رساله دکتری حقوق خصوصی، دانشگاه شهید بهشتی، 1396.
10- نیکبخت، حمیدرضا، «محدودیت‌های اعمال قانون خارجی در تعارض قوانین»، مجله تحقیقات حقوقی، ش 44، 1385.
ب) خارجی
11- Swiss Private International Law Act- 1987
(قانون حقوق بین‌الملل خصوصی سوئیس (اِسپیلا))
12- Rome Convention -1980
(کنوانسیون رُم در خصوص قانون حاکم بر تعهداتِ قراردادی)
13- Rome I Regulation – 2008
(مقررۀ رُم یک - مقررۀ پارلمان و شورای اروپا در خصوص قانون حاکم بر تعهدات قراردادی)
14- United States Racketeer Influenced and Corruption Organization Act (RICO)- 1970
(قانون سازمان‌های فاسد و تحت نفوذ اخاذی معروف به قانون ریکو- مصوبِ آمریکا)
15- International Security and Development Cooperation Act- 1980
(قانون امنیت بینالمللی و توسعه همکاری- مصوب آمریکا)
16- Res. 1997//33, 21 July 1997
(قطعنامه شورای اقتصادی و اجتماعی ملل متحد)
17- André Mazzoleni and Inter Surveillance Assistance SARL, C-165/98, 15 March 2001, ECR 2001 pp. 2189 et seq., RCDIP 2001 pp. 495 et seq.
(رای دیوان اروپایی دادگستری)
18- X SA& Y SA v. Z SA, Bundesgericht, 4P 119/1998, 13 November 1998, ASA Bull. 1999, pp. 529 et seq., p. 532.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
19- A.B. v. D. SA, 7 May 2004, DFT 130 III 620, c. 3.4.1.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
20- X SA v. A., 29 June 2010, DFT 136 III 392, c. 2.3.3.1.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
21- X. SA v. A., 29 June 2010, DFT 136 III 392, c. 2.3.3.1.
(رأی دیوان فدرال سوئیس)
22- Kieger v. Consorts X, RCDIP 1967, pp. 728 et seq., p. 729.
(رأی دیوان عالی فرانسه)
23- ICC Award, n. 6503, JDI 1990, pp. 1022 et seq.
24- ICC Award, n. 6294, JDI 1991, pp. 1050 et seq.
25- Institute de Droit International, Session of Basel, «The Autonomy of the Parties in International Contracts between Private Persons or Entities», 1991, http://www.idi-iil.org/app/uploads/2017/06/1991_bal_02_en.pdf.
26- Abedian Hossein, “Judicial review of arbitral awards in international arbitration – A case for an efficient system of judicial review”, Journal of International Arbitration Law, Published by Kluwer Law International, Netherlands, 2011.
27- Da Silveira, M. A., Trade Sanctions and International Sales- An Inquiry into International Arbitration and Commercial Litigation, Wolters Kluwer, 2014.
28- Barraclough, Andrew/ Waincymer, Jeff, (2005), “Mandatory Rules of Law in International Commercial Arbitration”, Melbourne Journal of International Law, 2005.
29- Blessing, Marc, “Choice of Substantive Law in International Arbitration”, Journal of International Arbitration, N. 14, p. 39 et seq., 1997/2.
30- Blessing, Marc, “Mandatory Rules of Law versus Party Autonomy in International Arbitration”, Journal of International Arbitration, N. 14, p. 23 et seq., 1997/4.
31- Blessing, Marc, “Impact of the Extraterritorial Application of Mandatory Rules of Law on International Contracts”, Swiss Commercial Law Series, edited by Nedim Peter Vogt, Vol. 9, Helbing & Lichtenhahn, 1999.
32- Brunner, Christoph, Force Majeure and hardship under general contract principles- Exemption for Non-Performance in International Arbitration Law, Wolters Kluwer, 2009.
33- Chukwumerije, Okezie, Choice of Law in International Commercial Arbitration, West-port: Quorum Books, 1994.
34- Dutoit, Bernard, Commentaire de la loi fédérale du 18 décembre 1987, 4éme éd., Bâle (Helbing & Lichtenhahn) 2005 et supplement 2011.
35- Gaillard, Emmanuel, "The Enforcement of Awards Set Aside in the Country of Origin", ICSID Review: Foreign Investment Law Journal, Vol. 14, 1999.
36- Gaillard, Emmanuel/Savage, John (ed.), Fouchard, Gaillard, Goldman on International Commercial Arbitration, Hague/Boston/London: Kluwer Law International, 1999.
37- Gharavi, Hamid G., The International Effectiveness of the Annulment of an Arbitral Award, Netherland (the Hague): Kluwer Law International, 2002.
38- Van Den Berg Albert Jan, "Enforcement of Annulled Awards?", ICC Bulletin, Vol. 9, No. 2, 1998.
39- Van Hecke, Georges, “The Effect of Economic Coercion on Private Relationships”, Revue belge de droit international (Rev. BDI), N. 18, p. 113 et seq., 1984.
40- Kern, Alexander, Economic Sanctions – Law and Public Policy, UK: Palgrave Macmillan, 2009.
41- Lazareff, Serge, “Mandatory Extraterritorial Applicational of National Law”, Arbitration International, 1995.
42- Mayer, Pierre, «Les Lois de police étrangéres», JDI (Journal du droit international), 1981.
43- Paulsson, Jan, "Enforcing Arbitral Awards notwithstanding a Local Standard Annulment (LSA)", ICC Bulletin, Vol. 9, No. 1, 1998.
44- Van Den Berg, Albert Jan, «Annulment of Award In International Arbitration», in: Richard B. Lillich & Charles N. Brower (eds.), International Arbitration in the 21st Century: Towards Judicialization and Uniformity?, New York: Twelfth Sokol Colloquium, Trasnational Publishers Inc., 1994 .
45- Van Den Berg, Albert Jan, "Enforcement of Annulled Awards?", ICC Bulletin, Vol. 9, No. 2, 1998.
46- Von Hoffmann, Bernd, «Internationally Mandatory Rules of Law before Arbitral Tribunals», in Böckstiegel (ed.), Acts of State and Arbitration, Köln: C. Heymann, 1997.
47- Voser, Nathalie, “Mandatory Rules of Law as a Limitation on the Law Applicable to International Commercial Arbitration”, American Review of International Arbitration, 1996.
48- Zoller, Elisabeth, Peacetime Unilateral Remedies: An Analysis of Counter measurs, Dobbs Ferry NY: Transnational Publishers, Inc, 1984.
