امکان سنجی اعطای شخصیت حقوقی به دارایی ورشکسته (با مطالعه در حقوق ایران و آمریکا)

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسنده
استادیار گروه حقوق، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران
چکیده


پس از صدور حکم ورشکستگی قواعد عمومی برهم می­ریزد؛ از جمله ورشکسته اختیار مداخله در اموال را ندارد و اقامه دعوی درخصوص دیون، مطالبات و اموال وی به طرفیت مدیر تصفیه و پاسخ به دعاوی نیز توسط وی صورت می­گیرد. همچنین امکان ادامه تجارت ورشکسته توسط دیگران نیز متصور است. مجموع مقررات حاکم بر ورشکستگی یکی از پرسش­های مهمی که ایجاد می­کند، چگونگی توجیه حقوقی رابطه تاجر و طلبکاران با اموال و نیز وضعیت حقوقی دیون و مطالبات است.

نظریات مختلفی در پاسخ مطرح شده است که یکی از مهمترین آنان که در حقوق آمریکا مورد توجه واقع شده، نظریه اعطای شخصیت حقوقی به دارایی (اموال، دیون و مطالبات) ورشکسته در زمان صدور حکم ورشکستگی است. به موجب این نظریه توجیه «قاعده منع مداخله»، «موقعیت حقوقی نهاد مدیرتصفیه»، «امکان ادامه تجارت ورشکسته پس از صدور حکم ورشکستگی بدون ایجاد تعارض با حقوق طلبکاران» و «سقوط دیون مازاد بر دارایی» امکان­پذیر می­شود. بررسی قواعد ناظر بر ورشکستگی در حقوق ایران و آمریکا نشان می­دهد، که گرچه برخی از قواعد حقوقی بر مبنای این نظریه قابل توجیه هستند ولیکن از طرف قانونگذار مورد پذیرش واقع نشده است.
کلیدواژه‌ها

موضوعات


6. منابع
6-1. فارسی
دمرچیلی، محمد و حاتمی، علی و قرائی، محسن، قانون تجارت در نظم حقوق کنونی، چاپ ششم، مؤسسه میثاق عدالت، تهران، 1391.
رحمانی، عطاء الله، «مطالعه تطبیقی مبانی قاعده اکثریت در شرکتهای سهامی: حقوق انگلستان و ایران»، مجله تحقیقات حقوقی، شماره 50، 1388.
رمضانی آکردی، حبیب؛ عیسائی تفرشی، محمد؛ پارساپور، محمدباقر، «برائت از دیون مازاد بر دارایی در مدیریت ورشکستگی»، نشریه حقوق خصوصی، دوره 13، شماره 2، پاییز و زمستان 1395.
رمضانی آکردی، حبیب؛ عیسائی تفرشی، محمد، «نقش حقوق ورشکستگی در احیای بنگاههای اقتصادی ورشکسته (مطالعه در حقوق ایران و آمریکا)»، مجله پژوهشهای حقوق تطبیقی، دوره 24، شماره1، 1399.
سیمایی صراف، حسین، حقوق ورشکستگی و تصفیه اموال ورشکسته، چاپ اول، تهران، انتشارات میزان، 1397.
صفایی و قاسم زاده، اشخاص و محجورین (حقوق مدنی)، چاپ نوزدهم، انتشارات سمت، تهران، 1392
صقری، محمد، حقوق بازرگانی: ورشکستگی، چاپ دوم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1388.
عرفانی، محمود، «ورشکستگی در حقوق تجارت بین الملل»، مطالعات حقوقی و قضایی، شماره 2، 1364.
عیسائی، تفرشی، مباحثی تحلیلی از حقوق شرکتهای تجاری، جلد یکم، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه تربیت مدرس، 1395.
قائم‌مقام فراهانی، محمد حسین، ورشکستگی و تصفیه، چاپ هشتم، انتشارات میزان، تهران، 1393.
کاتوزیان، قواعد عمومی قراردادها، جلد دوم (انعقاد و اعتبار قرارداد )، شرکت سهامی انتشار، چاپ هشتم، تهران، 1388.
کاتوزیان، ناصر، قواعد عمومی قراردادها (آثار قرارداد)، جلد سوم، چاپ پنجم، تهران، شرکت سهامی انتشار، 1387.
کاتوزیان، ناصر، نظریه عمومی تعهدات، چاپ پنجم، تهران، انتشارات میزان، 1389.
کاویانی، کوروش، حقوق ورشکستگی، چاپ اول، انتشارات میزان، تهران، 1391.
6-2. انگلیسی
UNCITRAL, Legislative Guide on Insolvency Law, United Nation, New York, 2005.
Niemi-Kiesilaineni, Johanna; Ramsay, Iain & Whitford, William , “Consumer Bankruptcyin Global Perspective”, Hart Publishing, Oxford and Portland, Oregon, North America (US and Canada), 2003.
Mann Richard A. and Roberts S. Barry, Business Law and the Regulation of Business, Tenth Edition, South-Western, Cengage Learning, 2011.
McJohn, Stephen, “Person or Property? On The Legal Nature of the Bankruptcy Estate”, Emory Bankruptcy Developments Journal, 465, 1994.
Salerno, Thomas j., Bankruptcy Litigation & Practice: A Practitioner’s Guide. Wolters Klaawer, fourth edition, United State OF America, 2008, p. 4-132.
Song Han, Wenli Li, “Fresh Start or Head Start? The Effect of Filing for Personal Bankruptcy on the Labor Supply”, J Finan Serv Res, Springer, 2007.
Sprinz, petr, “Fresh-Start Policy of Bankruptcy Law in Visegrad Countries: Economic and Legal Analyses”, LL.M Short Thesis, Central European University, 2011.