امکان سنجی استرداد منافع ناشی از نقض قرارداد در حقوق ایران با مطالعه حقوق انگلیس

نوع مقاله : پژوهشی اصیل

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری گروه حقوق خصوصی،واحد خرم آباد؛ دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد ، ایران
2 استادیار گروه حقوق خصوصی،واحد خرم آباد؛ دانشگاه آزاد اسلامی، خرم آباد ، ایران
چکیده
در حقوق ایران اصل بر «جبرانی بودن خسارات» است اما خسارات تنبیهی و بازدارنده نیز در مواردی پذیرفته شده است. درخصوص خسارات ناشی از قرارداد، بحث جبران خسارات وارده به طرف دیگر امری مسلم است اما چنان‌چه بر اثر نقض قرارداد منافعی نصیب طرف ناقض قرارداد شود (هرچند باعث ضرر و زیان طرف دیگر شود) استرداد و مطالبه این منافع در حقوق ایران امری مجهول است. با توجه به این‌که یکی از دلایل مهم نقض قرارداد و به‌تبع آن تشکیل پرونده‌ های متعدد قضائی، نقض منفعت طلبانه قرارداد است در این نوشتار، ضمن بیان مفهوم و تبیین دکترین حاکم بر منافع حاصل از نقض قرارداد، شرایطی درنظر گرفته شده است که بتوان این منافع مسترد گردد تا بدین‌وسیله با تنبیه ناقض قرارداد، از نقض هایی که نه در اثر عسر و حرج های معمول تجاری بلکه با هدف کسب منفعت ایجاد می شوند، جلوگیری کرد. در حال حاضر در حقوق ایران خسارات نفع‌محور جایگاهی ندارد اما ظرفیت پذیرش آن وجود دارد و در شرایطی می تواند قابل اعمال باشد این شرایط عبارت‌اند از: 1. نقض عامدانه باشد. 2. رابطه مهم و اساسی بین نقض قرارداد و کسب منفعت وجود داشته باشد. 3. عدم وجود وجه التزام در قرارداد .
کلیدواژه‌ها

موضوعات


A. American Law Institute, Restatement (Second) of Contracts
B. Birks, (2001) ‘Unjust Enrichment and Wrongful Enrichment’ Texas Law Review 1769, 1781, 1794.
C. Birks, (2005) Unjust Enrichment (Oxford University Press, 2005) xiv.)
D. Cunnington, Ralph, (2008), TheAssessment of Gain-Based Damages for Breach of Contract, TheModern Law Review Limited
E. Caggiano, Ilaria Amelia (2016), "Disgorgement, Compensation and Restitution: A comparative approach", Global Jurist
F. EA Farnsworth, (1979) ‘Damages and Specific Relief’ 27 Ame (Camus, 2003)rican Journal of Comparative Law
G. Farnsworth, Allan,(1985) Your Loss or my Gain? The Dilemma of the Disgorgement Principle in Breach of Contract, Yale Law Journal
H. Jaffey, Pitter, (2000), Disgorgement for breach of contract” Restitution Law Review
I. Garner, Bryan A. (2009), Black's Law Dictionary, Thomson Reuters
J. Mc Camus, John D. (2003) "Disgorgement for Breach of Contract: Comparative Perspective." Loyola of Los Angeles Law Review
K. Siems, Mathias, (2003) Disgorgement of Profits for Breach of Contract a Comparative Analysis, Edinburgh Law Review
L. Treitel G. H, (1991) Remedies for Breach of Contract A Comparative Account, Oxford: Clarendon