استادیار گروه حقوق مالکیت فکری، دانشکده حقوق،دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
تعیین مالکیت اختراعات حاصل از پژوهش های انجام شده در دانشگاهها و موسسه های پژوهشی ، بنا به دلایل مختلفی از جمله لزوم تجاری سازی هر چه بیشتر اینگونه اختراعات ، در عین فراهم کردن انگیزه لازم در مخترعان ، موضوع سیاستگذاری در حوزه حقوق مالکیت فکری بوده است . در این خصوص ، چهار ساختار مالکیت متفاوت پیشنهاد شده است : 1) مالکیت دانشگاه 2) مالکیت مخترع 3) ورود به قلمرو اموال عمومی و 4) مالکیت مشترک مخترع و دانشگاه .
در این مقاله ابتدا ، هر یک از مدل های پیشنهادی تعریف و تجربه سایر کشورها در خصوص آنها بیان می شود. سپس به منظور ارائه ساختار مالکیت متناسب با عدالت ، به معرفی اجمالی معیارهای سه گانه عدالت توسط ارسطو ، جرمی بنتام و جان راولز پرداخته می شود و تطابق هر یک از این مدل ها ی مالکیت موجود با معیارهای سه گانه عدالت سنجیده می شود. در نهایت با توجه به لزوم تعیین موردی شخصی که امکان بیشتری برای تجاری سازی اختراعات دارد ، مدل تلفیقی با عنوان " مالکیت دانشگاه با حق انتخاب مالکیت توسط مخترع " پیشنهاد می شود.
Graff, Gregory D., ” Echoes of Bayh-Dole? A Survey of IP and Technology Transfer Policies in Emerging and Developing Economies. “, In Intellectual Property Management in Health and Agricultural Innovation: A Handbook of Best Practices (eds. A Krattiger RT Mahoney, L Nelsen, et al.).2007, MIHR: Oxford, U.K., and PIPRA: Davis, U.S.A. Available online at www.ipHandbook.org
Kenney, Martin and Patton, Donald, ” Reconsidering the Bayh-Dole Act and the Current University Invention Ownership Model”, Research Policy, Policy and Management Studies of Sience, Technology and Innovation, 38, 2009.
Kenney, Martin and Patton, Donald, ” Does Inventor Ownership Encourage University Research-Derived Entrepreneurship? A six University Comparison “,Research Policy, Policy and Management Studies of Sience, Technology and Innovation, 40, 2011.
Koller, Peter, ” Social and Global Justice “, in “ Spheres of Global Justice Volume 1 Global Challenges to Liberal Democracy. Political Participation, Minorities and Migrations” , Springer, 2013.
Ledebur, Von Sidonia and Buenstorf, Guido and Hummel, martin :” University Patenting in Germany before and after 2002: What Role Did the Professors ́ Privilege Play?”, Jena Economic Research Papers , 2009.
Linde, Sara, ” Inventor Remuneration , Issues for a multinational company”, L.L.M Thesis, Stockholm University, 2011.
Mathis, Klaus, ” Efficiency Instead of Justice ? Searching for the Philosophical Foundations of the Economic Analysis of Law”, Law and Philosophy Library, volume 84, Springer, 2009.
Paraskevopoulou,Evita, ” The Adoption of Bayh-Dole Type Policies in Developing Countries”, World Bank, The Innovation Policy Platform, 2013.
Ramli, Nasibah and Zainal , Zinatul Ashiqin :” Intellectual Property Ownership Model in Academia: An analysis”, Journal of Intellectual Property Rights, vol 19, 2014.
Yadolahi Farsi, Jahangir, Modarresi, Meisam and Zarea, Hadi, ” Obstacles and Solutions of Commercialization of University Research: Case Study of Small Businesses Development Center of University of Tehran “ , Journal of Knowledge Management, Economics and Information Technology, Issue 7, 2011
صاحب,طیبه . (1396). بررسی تطبیقی حق مالکیت اختراعات دانشگاهی و مؤسسه های پژوهشی (تحلیلی با تکیه بر مفهوم عدالت). پژوهش های حقوق تطبیقی, 21(2), 109-128.
MLA
صاحب,طیبه . "بررسی تطبیقی حق مالکیت اختراعات دانشگاهی و مؤسسه های پژوهشی (تحلیلی با تکیه بر مفهوم عدالت)", پژوهش های حقوق تطبیقی, 21, 2, 1396, 109-128.
HARVARD
صاحب,طیبه. (1396). 'بررسی تطبیقی حق مالکیت اختراعات دانشگاهی و مؤسسه های پژوهشی (تحلیلی با تکیه بر مفهوم عدالت)', پژوهش های حقوق تطبیقی, 21(2), pp. 109-128.
CHICAGO
طیبه صاحب, "بررسی تطبیقی حق مالکیت اختراعات دانشگاهی و مؤسسه های پژوهشی (تحلیلی با تکیه بر مفهوم عدالت)," پژوهش های حقوق تطبیقی, 21 2 (1396): 109-128,
VANCOUVER
صاحب,طیبه. بررسی تطبیقی حق مالکیت اختراعات دانشگاهی و مؤسسه های پژوهشی (تحلیلی با تکیه بر مفهوم عدالت). پژوهش های حقوق تطبیقی, 1396; 21(2): 109-128.