نظریه تعمیق ناتوانی شرکت تجاری در پرداخت دین (مطالعه در حقوق آمریکا و ایران)

نویسندگان
1 دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
2 استاد، گروه حقوق خصوصی دانشکده حقوق، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران
چکیده
با توجه به اهمیت ورشکستگی شرکت‌های تجاری، قانونگذار درصدد است تا به گونه­ای اقدام کند که کم‌ترین اثر منفی بر اشخاص مختلف درگیر در ورشکستگی تحمیل شود. در این زمینه رویکردهای اقتصادی به دنبال به حداکثر رساندن ارزش اموال شرکت تجاری ورشکسته­اند. یکی از راهکارهای حداکثرسازی ارزش دارایی ورشکسته، طرح نظریه «تعمیق ناتوانی شرکت تجاری در پرداخت دین» است. هدف از اعمال این نظریه این است که از استمرار مصنوعی حیات شرکت متوقف و در نتیجه ورود ضرر «کسری دارایی» به شرکت جلوگیری شود. اعمال این نظریه در رویه قضایی ایالات متحده آمریکا با اختلاف آرا مواجه شده است. برخی آن را به‌عنوان سبب مستقل اقامه دعوا و برخی به‌عنوان نظریه­ای در مسؤولیت مدنی پذیرفته­اند. در مقابل، برخی آن را فاقد وجاهت قانونی دانسته و رد کرده­اند.

در حقوق ایران، نهاد حقوقی «به تأخیر انداختن ورشکستگی» شبیه نظریه یادشده است، اما قانونگذار در نهاد پیشگفته راجع به مسؤولیت مدنی ساکت است. با وجود این، با توجه به مقررات عام مسؤولیت مدنی می­توان عامل ضرر را مسؤول جبران خسارت ناشی از تعمیق ناتوانی درپرداخت دین شناخت.
کلیدواژه‌ها

موضوعات


  1. اسکینی، ربیعا، حقوق تجارت: ورشکستگی و تصفیه امور ورشکسته، چاپ 11، تهران، انتشارات سمت، 1387.

  2. باریکلو، علیرضا، مسؤولیت مدنی، چاپ پنجم، انتشارات میزان، تهران، 1393.

  3. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، چاپ 27، تهران، انتشارات گنج دانش، 1394.

  4. خلعتبری، امیر ارسلان، حقوق تجارت، تهران، مطبعه الاطلاعات، 1312.

  5. رحمدل، منصور، «ورشکستگی به تقصیر»، فصلنامه حقوق، شماره 2، 1386.

  6. شمس، عبدالله، آیین دادرسی مدنی، جلد سوم، تهران، انتشارات دراک، 1384.

  7. کاتوزیان، ناصر، اعتبار امر قضاوت شده در دعوای مدنی، چاپ سوم، تهران، انتشارات کانون وکلای دادگستری مرکز، 1368.

  8. کاتوزیان، ناصر، اثبات و دلیل اثبات، جلد 1، چ 7، تهران، میزان، 1388.

  9. کاظمی، محمود، «نظریه از دست دادن فرصت در مسؤولیت مدنی»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 53، 1380.


10. کاویانی، کوروش، حقوق ورشکستگی، چاپ اول، تهران، انتشارات میزان، 1391.


8-2. منابع انگلیسی



  1. Black, H. C., Black’s Law Dictionary, 8th Edition, U.S.A., West Publishing Co., 2004.

  2. Catherine E. Vance, “In Pari Delicto, Reconsidered”, American Bankruptcy Institute, Vol. XXVIII, No. 9, November 2009.

  3. Girgis, Jassmine, “Deepening Insolvency in Canada?”, McGill Law Journal, vol.53, 2008.

  4. Frankline, Teara K., “Deepening Insolvency: What it is and Why it should prevail”, NYU JOURNAL OF LAW AND BUSINESS, Vol. 2:435, 2006.

  5. In re Investors Funding Corp. of New York Sec. Litig., 523 F. Supp. 533, 541 (S.D.N.Y. 1980)

  6. Jackson, H. Thomas, Scott, E.robert, “On the nature of bankruptcy: An essay on bankruptcy sharing and the creditors' bargain”, Virginia Law Review, Vol.75, 1989.

  7. Paul Rubin, New Liability Under “Deepening Insolvency” The Search for Deep Pockets, American Bankruptcy Institute, Vol. XXIII, No. 3, April 2004.

  8. Phelps, Kathy Bazoian, “deepening Insolvency as a cause of action and as a theory of damage”, Association of Insolvency and Restructuring Advisors, 26th Annual Bankruptcy & Restructuring Conference, San Diego, CA, 2010.

  9. Richmond, Douglas R., Lamberth, Rebecca, Ambreen Delawalla, “Lawyer Liability and the Vortex of Deepening Insolvency”, SAINT LOUIS UNIVERSITY LAW JOURNAL, Vol. 51:127, 2009.

  10. Rohrbacher, Blake, “Deepening Insolvency: Developments for Directors”, The Corporate Governance Advisor, Volume 15, Number 1, 2007.

  11. Seife, Howard, “The deepening Insolvency Debate”, Banking Law Journal, 2005.

  12. Tanis, Elizabeth V. and Fease, Jennifer D., “Emerging Issues in Deepening Insolvency Claims”, RSCR publications LLC, Vol. 42 No. 18, 2009.

  13. Tanis, Elizabeth V. and Fease, Jennifer D., “Emerging Issues In Deepening Insolvency: Causation And Pitfalls Of Measuring Damages As The Debtor’s Liabilities”, ALI-ABA Business Law Course Materials Journal, 2010.

  14. Velasco, Julian, “Structural Bias and the Need for Substantive Review”, Washington University Law Journal, Vol.82, 2004.

  15. Waël Rostom, Andrew Kent and Tushara Weerasooriya, Wayne Gray, “DEEPENING INSOLVENCY: Will the U.S. theory be adopted in Canada?”, McMillan Binch Mendelsohn llp, 2007. Available at: http://www.mcmillan.ca/Files/DeepeningInsolvency 0607.pdf.