چالش‌های تأمین مالی پروژه‌محور قراردادهای بالادستی نفت و گاز ایران بر اساس معیار بانک‌پذیری
نویسندگان
1
دانشجوی دکتری حقوق نفت و گاز دانشگاه تهران، تهران، ایران
2
دانشیار گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
چکیده
شریان حیاتی اجرای هر پروژه تأمین مالی آن است. در صنعت نفت و گاز با توجه به نیاز پروژه به حجم عظیم سرمایه‌گذاری و طولانی بودن چرخه حیات پروژه، عمدتاً تمایل به تأمین مالی پروژه‌محور وجود دارد. تأمین مالی پروژه‌محور بر پایه استقراض بلندمدت بوده و با توجه به دو ویژگی اهرم بالای مالی و عدم حق رجوع (حق رجوع محدود) به بانیان و سهامداران پروژه وام‌دهندگان را ناگزیر از ارزیابی موشکافانه و همه‌جانبه ریسک‌های پروژه و به تبع آن بررسی امکان بانک‌پذیری پروژه می‌نماید. صنعت نفت و گاز به دلیل هزینه‌های بالا، دوره‌های طولانی و ریسک‌های متعدد مانند نوسانات قیمت نفت، مسائل محیط زیستی و مخاطرات سیاسی، نیازمند ساختارهای مالی و قراردادی قابل اتکا است. یکی از چالش‌های اصلی نگارندگان قراردادهای نفتی در ایران نظام مدیریت ریسک و به تبع آن بانک‌پذیری این قراردادها بوده است. در این پژوهش، به تحلیل تأثیر ریسک‌های مختلف بر جریان‌های نقدی و توانایی مدیریت این ریسک‌ها در راستای بهبود بانک‌پذیری پروژه‌های نفت و گاز با تأکید بر الگوی قراردادهای بالادستی صنعت نفت و گاز ایران که در حال حاضر قرارداد خدماتی است، پرداخته شده است.
کلیدواژه‌ها
موضوعات
اشکوه، حسین، صبحیه، محمد حسین. (1394). روش تامین مالی پروژه‌محور و شرکتی از منظر حاکمیت پروژه موردکاوی: پروژه‌های بالادستی پارس جنوبی در ایران و قطر. چشم انداز مدیریت مالی, 5(12), 81-108.
2. جنیدی، لعیا، مجید غمامی و محسن علیجانی، مقایسه تطبیقی حق جایگزینی در تأمین مالی پروژه محور با نهادهای سنتی حقوق مدنی، تحقیقات حقوقی، دوره ،21،1397 شماره 8.
3. غمامی، مجید، کسنوی، شادی. (1401). بانک پذیری و الزامات حقوقی آن در الگوی تامین‌مالی پروژه محور. فصلنامه تحقیقات حقوقی, 25(98), 95-118. doi: 10.29252/jlr.2021.202682.1800
4. غمامی، مجید. (1389). تأمین مالی پروژه‌های ساخت، بهره‌برداری و انتقال (BOT ). مطالعات حقوق تطبیقی، 1(2), 101-122. doi: 10.22059/jcl.2010.80797
5. کسنوی شادی، باقری محمود. جایگاه حقوقی و اعتباری قرارداد فروش محصولات پروژه در زنجیره قراردادهای تأمین مالی پروژه محور: نقش شروط قرارداد فروش در بانک پذیری پروژه. پژوهش‌های حقوق تطبیقی. ۱۴۰۱; ۲۶ (۱) :۱۲۳-۱۴۷، http://clr.modares.ac.ir/article-۲۰-۵۲۰۴۶-fa.html
6. کسنوی، شادی، ابراهیمی، سید نصراله، باقری، محمود. (1400). تحلیل ماهیت حقوقی‌ـ‌اقتصادی تأمین‌مالی پروژه‌محور: تعیین سلسله‌مراتب بین زنجیره قراردادها و چالش تعارض و هماهنگی بین آنها. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی, 13(2), 149-176. doi: 10.22035/isih.2021.3951.4058
7. کسنوی، شادی، زنجیره قرردادها در مدل تامین مالی پروژه‌محور،تهران: بنیاد حقوقی میزان،1400.
8. نیکبخت فینی، حمیدرضا، باقری، محمود، قربانی، الهه. (1397). بررسی مقایسه‌ای چارچوب قراردادی بیع متقابل و قرارداد نفتی ایران (IPC) در خصوص حقوق مالکیتی، شناخت ذخایر و رژیم مالی. مطالعات حقوق انرژی، 4(2), 547-570. doi: 10.22059/jrels.2019.245095.155
7-2 منابع انگلیسی
9. Blitzer, C. R., Lessard, D. R., & Paddock, J. L. (1984). Risk-Bearing and the choice of contract forms for oil exploration and development. The Energy Journal, 5(1), 1–28. https://doi.org/10.5547/issn0195-6574-ej-vol5-no1-1
10. Chima, C. M. (2011). Supply-Chain management issues in the oil and gas industry. Journal of Business & Economics Research (JBER), 5(6). https://doi.org/10.19030/jber.v5i6.2552
11. Clews, R. (2016). Project finance for the international petroleum industry. Academic Press.
12. Delmon J, Private Sector Investment in Infrastructure: Project Finance,PPP Projects and PPP Frameworks, Edition3,Kluwer Law International,2016, 9041162739, 9789041162731.
13. Demirmen, F. (2007). Reserves estimation: the challenge for the industry. Journal of Petroleum Technology, 59(05), 80–89. https://doi.org/10.2118/103434-jpt
14. DiLuzio, D. (2018). An update of the Global Standard in Reserves/Resources Classification and Definitions. Journal of Petroleum Technology, 70(09), 74–77. https://doi.org/10.2118/0918-0074-jpt
15. Flyvbjerg, B. (2011). Over budget, over time, over and over again. In Oxford University Press eBooks. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199563142.003.0014
16. Gatti S.,(May 2013) Project Finance in Theory and Practice, Designing, Structuring and Financing Private and Public Projects, Academic Press.
17. Higuuchi, Takao.(2019) Natral trsouce and ppp infranstracture projects and project finance
18. Hultzsch, P., Lake, L. W., & Gilbert, R. B. (2008). Uncertainty Estimation through the Life of the Field. Energy Exploration & Exploitation, 26(3), 175–195. https://doi.org/10.1260/014459808786933726
19. Majerowicz, W., & Shinn, S. A. (2016). Schedule matters: Understanding the relationship between schedule delays and costs on overruns. IEEE Aerospace Conference, 1–8. https://doi.org/10.1109/aero.2016.7500722
20. McKenzie, G., & Wolfe, S. (2004). The impact of environmental risk on the UK banking sector. Applied Financial Economics, 14(14), 1005–1016. https://doi.org/10.1080/0960310042000261880
21. Müllner, J.(2017) International project finance: review and implications for international finance and international business. Management Review Quarterly, 67(2), doi:10.1007/s11301-017-0125-3
22. Muwooya, Daniel.( 2014). Political Risk and Project Finance. An Evaluation of the Proposed Uganda Kenya Crude Oil Export Pipeline,https://www.researchgate.net/publication/261723393
23. Niehuss John M.(2015). International project finance in a nutshell ,St. Paul, MN : West Academic Publishing.
24. Saptarini, D. &Nainggolan, Y. (2022). Risk Management in Oil and Gas Field Development Project with Marginal Resources:A Case in Mature Field in East Kalimantan, European Journal of Business and Management Research Available at www.ejbmr.org
25. Spence, D. B. (2010). Corporate social responsibility in the oil and gas industry: The importance of reputational risk. Chicago-Kent Law Review, 86(1), 59. https://doi.org/10.15781/t21c1tg6n
26. Yescombe E.R. (2014) Principles of Project Finance, Second Edition, Academic Press, https://doi.org/10.1016/C2011-0-04268-0.
27. Yescombe E.R.(2007). Public-Private Partnerships: Principles of Policy & Finance, Edition: 1stPublisher: Butterworth-Heinemann, DOI:10.1016/ B978-0-7506.
28. Zahari, Wan Zulhafiz, On the Contractual Risk Allocation in Oil and Gas Projects (October 13, 2017). The Law Review (LR). pp. 168-193, 2017, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3052064
2. جنیدی، لعیا، مجید غمامی و محسن علیجانی، مقایسه تطبیقی حق جایگزینی در تأمین مالی پروژه محور با نهادهای سنتی حقوق مدنی، تحقیقات حقوقی، دوره ،21،1397 شماره 8.
3. غمامی، مجید، کسنوی، شادی. (1401). بانک پذیری و الزامات حقوقی آن در الگوی تامین‌مالی پروژه محور. فصلنامه تحقیقات حقوقی, 25(98), 95-118. doi: 10.29252/jlr.2021.202682.1800
4. غمامی، مجید. (1389). تأمین مالی پروژه‌های ساخت، بهره‌برداری و انتقال (BOT ). مطالعات حقوق تطبیقی، 1(2), 101-122. doi: 10.22059/jcl.2010.80797
5. کسنوی شادی، باقری محمود. جایگاه حقوقی و اعتباری قرارداد فروش محصولات پروژه در زنجیره قراردادهای تأمین مالی پروژه محور: نقش شروط قرارداد فروش در بانک پذیری پروژه. پژوهش‌های حقوق تطبیقی. ۱۴۰۱; ۲۶ (۱) :۱۲۳-۱۴۷، http://clr.modares.ac.ir/article-۲۰-۵۲۰۴۶-fa.html
6. کسنوی، شادی، ابراهیمی، سید نصراله، باقری، محمود. (1400). تحلیل ماهیت حقوقی‌ـ‌اقتصادی تأمین‌مالی پروژه‌محور: تعیین سلسله‌مراتب بین زنجیره قراردادها و چالش تعارض و هماهنگی بین آنها. فصلنامه مطالعات میان‌رشته‌ای در علوم انسانی, 13(2), 149-176. doi: 10.22035/isih.2021.3951.4058
7. کسنوی، شادی، زنجیره قرردادها در مدل تامین مالی پروژه‌محور،تهران: بنیاد حقوقی میزان،1400.
8. نیکبخت فینی، حمیدرضا، باقری، محمود، قربانی، الهه. (1397). بررسی مقایسه‌ای چارچوب قراردادی بیع متقابل و قرارداد نفتی ایران (IPC) در خصوص حقوق مالکیتی، شناخت ذخایر و رژیم مالی. مطالعات حقوق انرژی، 4(2), 547-570. doi: 10.22059/jrels.2019.245095.155
7-2 منابع انگلیسی
9. Blitzer, C. R., Lessard, D. R., & Paddock, J. L. (1984). Risk-Bearing and the choice of contract forms for oil exploration and development. The Energy Journal, 5(1), 1–28. https://doi.org/10.5547/issn0195-6574-ej-vol5-no1-1
10. Chima, C. M. (2011). Supply-Chain management issues in the oil and gas industry. Journal of Business & Economics Research (JBER), 5(6). https://doi.org/10.19030/jber.v5i6.2552
11. Clews, R. (2016). Project finance for the international petroleum industry. Academic Press.
12. Delmon J, Private Sector Investment in Infrastructure: Project Finance,PPP Projects and PPP Frameworks, Edition3,Kluwer Law International,2016, 9041162739, 9789041162731.
13. Demirmen, F. (2007). Reserves estimation: the challenge for the industry. Journal of Petroleum Technology, 59(05), 80–89. https://doi.org/10.2118/103434-jpt
14. DiLuzio, D. (2018). An update of the Global Standard in Reserves/Resources Classification and Definitions. Journal of Petroleum Technology, 70(09), 74–77. https://doi.org/10.2118/0918-0074-jpt
15. Flyvbjerg, B. (2011). Over budget, over time, over and over again. In Oxford University Press eBooks. https://doi.org/10.1093/oxfordhb/9780199563142.003.0014
16. Gatti S.,(May 2013) Project Finance in Theory and Practice, Designing, Structuring and Financing Private and Public Projects, Academic Press.
17. Higuuchi, Takao.(2019) Natral trsouce and ppp infranstracture projects and project finance
18. Hultzsch, P., Lake, L. W., & Gilbert, R. B. (2008). Uncertainty Estimation through the Life of the Field. Energy Exploration & Exploitation, 26(3), 175–195. https://doi.org/10.1260/014459808786933726
19. Majerowicz, W., & Shinn, S. A. (2016). Schedule matters: Understanding the relationship between schedule delays and costs on overruns. IEEE Aerospace Conference, 1–8. https://doi.org/10.1109/aero.2016.7500722
20. McKenzie, G., & Wolfe, S. (2004). The impact of environmental risk on the UK banking sector. Applied Financial Economics, 14(14), 1005–1016. https://doi.org/10.1080/0960310042000261880
21. Müllner, J.(2017) International project finance: review and implications for international finance and international business. Management Review Quarterly, 67(2), doi:10.1007/s11301-017-0125-3
22. Muwooya, Daniel.( 2014). Political Risk and Project Finance. An Evaluation of the Proposed Uganda Kenya Crude Oil Export Pipeline,https://www.researchgate.net/publication/261723393
23. Niehuss John M.(2015). International project finance in a nutshell ,St. Paul, MN : West Academic Publishing.
24. Saptarini, D. &Nainggolan, Y. (2022). Risk Management in Oil and Gas Field Development Project with Marginal Resources:A Case in Mature Field in East Kalimantan, European Journal of Business and Management Research Available at www.ejbmr.org
25. Spence, D. B. (2010). Corporate social responsibility in the oil and gas industry: The importance of reputational risk. Chicago-Kent Law Review, 86(1), 59. https://doi.org/10.15781/t21c1tg6n
26. Yescombe E.R. (2014) Principles of Project Finance, Second Edition, Academic Press, https://doi.org/10.1016/C2011-0-04268-0.
27. Yescombe E.R.(2007). Public-Private Partnerships: Principles of Policy & Finance, Edition: 1stPublisher: Butterworth-Heinemann, DOI:10.1016/ B978-0-7506.
28. Zahari, Wan Zulhafiz, On the Contractual Risk Allocation in Oil and Gas Projects (October 13, 2017). The Law Review (LR). pp. 168-193, 2017, Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3052064
